आंतरराष्ट्रीय व रोमन संख्याचिन्हे - शिष्यवृत्ती परीक्षा

आंतरराष्ट्रीय व रोमन संख्याचिन्हे

     विद्यार्थी मित्रांनो , आंतरराष्ट्रीय संख्याचिन्हे लिहितांना आपण इंग्रजी संख्या लेखन पद्धतीत लिहत असतो.त्याच प्रमाणे पूर्वी युरोप मध्ये संख्या लेखनासाठी कॅपिटल रोमन अक्षरांचा वापर केला जात होता.यासाठीच 1 म्हणजेच I , 5 म्हणजे V आणि 10 म्हणजेच X या प्रमाणे रोमन संख्याचीन्हे वापरली जात होती.अशा प्रकारच्या लेखन पद्धतीलाच रोमन लेखन पद्धत असे म्हणतात. आणि हो विद्यार्थी मित्रांनो यामध्ये शून्य या अंकासाठी कोणतेही संख्याचिन्हे वापरले जात नाही.तसेच या पद्धतीत अंकांना स्थानिक किंमत नाही म्हणजेच अंकांची किंमत ही स्थानाप्रमाणे बदलत नाही.

रोमन संख्या लेखनासाठी महत्वाचे नियम पुढीलप्रमाणे :-

1 – जर सात रोमन अक्षरातील कोणतेही अक्षर डबल घेतले , तर त्यांची नेहमी बेरीज होते.

2 – सात रोमन अक्षरातील I , X , C आणि M ही अक्षरे जास्तीत जास्त फक्त तीन वेळाच Repet करू शकता.

3 - तसेच V , L आणि D ही अक्षरे पुन्हा डबल लिहली जात नाही म्हणजे हे फक्त एकदाच लिहले जाते . 

4 - जेव्हा छोटे रोमन अक्षर हे मोठ्या अक्षराच्या डाव्या (LEFT) बाजूला लिहतात , तेव्हा त्या ठिकाणी वजाबाकी ही क्रिया करून मोठया संख्येतून लहान संख्या वजा करून संख्या मिळवली जाते.  

5 – जेव्हा छोटे रोमन अक्षर हे मोठया अक्षराच्या उजव्या (RIGHT) बाजूला असेल , तेव्हा त्या ठिकाणी मोठया संख्येत लहान संख्या ही मिळवली जाते.

6 – जेव्हा एखादया अक्षराच्या वर (  - ) असे चिन्ह असेल , तर त्याची किंमत ही 1000 पटीने वाढते. 

     खालील महत्वपूर्ण व्हिडिओ पूर्ण पहा. 

वरील व्हिडिओ पूर्ण पाहून झाल्यानंतर खालील टेस्ट सोडवावी.

1/25

पूज्य आचार्य भिसे विदयालयात 'सव्वातीन हजार' विदयार्थी शिकत आहेत. ही संख्या आंतरराष्ट्रीय संख्याचिन्हात कशी लिहाल ?

3250

३३२५०

२२५०

33350

2/25

XXXI - I = ?

XXIX

XXV

XXX

XX

3/25

सात अंकी सर्वांत मोठी सम संख्या आंतरराष्ट्रीय संख्याचिन्हात कशी लिहितात ?

1000000

9999999

9999998

9999988

4/25

. 'अडीच लाख' ही संख्या देवनागरी संख्याचिन्हात कशी लिहितात ?

२,५०,०००

2,75,000

2,25,000

२,२५,०००

5/25

७४९६२१ या संख्येतील हजारच्या स्थानावरील अंक आंतरराष्ट्रीय संख्याचिन्हात कसा लिहाल ?

7

9

4

1

6/25

IX + IV = ?

XXV

XII

XIII

XIX

7/25

L, X, V, D, C, M या रोमन संख्या उतरत्या क्रमाने लिहा.

M, D, C, L, X, V

C, D, L, M, V, X

V, X, L, C, D, M

V, X, C, D, L, M

8/25

VII - VI = ?

III

II

I

IV

9/25

सभागृहातील एका ओळीत XXVII पासून LXVI पर्यंत आसनक्रमांक आहेत, तर त्या ओळीत एकूण किती आसने आहेत ?

40

48

39

38

10/25

रोमन संख्याचिन्हानुसार, XVII + IX - IV + L= ?

LCD

XXL

LXXII

LXI

11/25

रोमन संख्याचिन्हानुसार, M - C + L = ?

590

990

950

960

12/25

पुढीलपैकी 5 ची चार पट दाखवणारी संख्या कोणती?

02

25

10

20

13/25

72 ही संख्या दाखवणारी योग्य रोमन संख्याचिन्हे कोणती ?

LXXII

XXXLI

XXXXXI

XXXCI

14/25

400 ही संख्या रोमन संख्याचिन्ह लेखनपद्धतीत कशी लिहितात ?

CCCC

CD

CCD

DC

15/25

500 या संख्येला रोमन संख्याचिन्हांत कसे लिहिले जाते ?

M

D

C

L

16/25

पुढीलपैकी संख्यांची चुकीची जोडी कोणती ?

15 - VVV

25 - XXV

4 - IV

6 - VI

17/25

XXXIX + VIII = किती ?

39

47

49

37

18/25

55 ही संख्या रोमन संख्याचिन्हांत कशी लिहितात ?

XXXXXV

VL

CV

LV

19/25

47 - 10 या वजाबाकीचे उत्तर रोमन संख्याचिन्हांत कसे लिहाल ?

XXXVIII

XXVII

LXIII

XXXVII

20/25

XIV + C - XXI + VII = ?

100

124

86

142

21/25

रोमन संख्याचिन्हे लिहा - 1000

L

C

D

M

22/25

आंतरराष्ट्रीय संख्याचिन्हे लिहा - XXX

20

25

30

300

23/25

10 + 50 + 5

IVX

LXV

LVX

LI

24/25

4 ही संख्या रोमन संख्या पध्दतीने कशी लिहावी ?

IV

VI

IX

XI

25/25

9 ही संख्या रोमन संख्या पध्दतीने कशी लिहावी ?

XX

IX

XI

IXX

Result: